چه شرایط پزشکی بر پلاکتها تأثیر میگذارد؟ تعداد پلاکت پایین (ترومبوسیتوپنی) و تعداد پلاکت بالا (ترومبوسیتمیا یا ترومبوسیتوز) هر دو میتوانند جدی باشند و در صورت عدم درمان، احتمالاً کشنده باشند. هر یک از این موارد میتواند با برخی شرایط پزشکی مرتبط باشد.
شرایط پزشکی که بر تعداد پلاکت پایین تأثیر میگذارند
ترومبوسیتوپنی میتواند از لخته شدن خون شما آنطور که باید جلوگیری کند و ممکن است منجر به خونریزی بیش از حد شود. شایعترین علل منبع معتبر عبارتند از: ترومبوسیتوپنی ایمنی اولیه (ITP): که به آن ITP ایدیوپاتیک نیز گفته میشود، نوعی بیماری خودایمنی است که در آن سیستم ایمنی بدن شما به پلاکتهای سالم حمله کرده و آنها را از بین میبرد. این بیماری ممکن است با داروهای سرکوبکننده سیستم ایمنی یا سایر داروها درمان شود.
ITP ثانویه: این به پلاکتهای پایین ناشی از یک بیماری خودایمنی موجود، مانند آرتریت روماتوئید (RA) و لوپوس اشاره دارد. داروها: این داروها شامل استامینوفن (تیلنول)، ایبوپروفن (ادویل) و هپارین هستند. پزشک ممکن است دارویی را که مشکوک به ایجاد پلاکت پایین است، قطع کند. عفونتها: مالاریا، عفونتهای ویروسی مانند هپاتیت C و HIV و سپسیس همگی ممکن است سطح پلاکت خون را کاهش دهند.
ژنتیک: برخی از انواع ترومبوسیتوپنی ممکن است در کودکان ایجاد شود، اما به ندرت در بزرگسالان رخ میدهد. نمونههایی از آن شامل بیماری فون ویلبراند نوع ۲ و سندرم فانکونی است. کمبودهای تغذیهای: کمبود ویتامین B12، فولات و مس همگی با تعداد کم پلاکتها مرتبط هستند. کمخونی آپلاستیک: که نارسایی مغز استخوان نیز نامیده میشود، کمخونی آپلاستیک زمانی رخ میدهد که مغز استخوان شما دیگر نمیتواند سلولهای خونی جدید، از جمله پلاکتها، تولید کند. ممکن است نیاز به تزریق خون یا پیوند مغز استخوان باشد.
مشکلات طحال: در حالی که طحال مسئول ذخیره پلاکتها است، گاهی اوقات میتواند تعداد زیادی از آنها را ذخیره کند که منجر به کاهش تعداد پلاکت در جریان خون شما میشود. این مشکل ممکن است با برداشتن طحال (اسپلنکتومی) درمان شود، که همچنین یک درمان خط دوم برای ITP اولیه است.
شرایط پزشکی که بر تعداد بالای پلاکت تأثیر میگذارند
چه شرایط پزشکی بر پلاکتها تأثیر میگذارد؟ تعداد بالای پلاکت میتواند منجر به تشکیل لختههای خون در رگهای خونی شما شود. این موارد میتوانند جریان طبیعی خون را متوقف کرده و منجر به عوارض بالقوه تهدیدکننده زندگی مانند حمله قلبی یا سکته مغزی شوند. ترومبوسیتوز ثانویه، تعداد بالای پلاکتها را توصیف میکند که ناشی از برخی شرایط پزشکی مانند موارد زیر است:
عفونتها: این موارد شامل عفونتهای مزمن مانند سل و همچنین عفونتهای حاد باکتریایی یا ویروسی است. درمان عفونت زمینهای ممکن است به عادیسازی تعداد پلاکتها کمک کند. داروها: احتمالات شامل برخی آنتیبیوتیکها و داروهای سرطان است. قطع داروی مشکوک میتواند به رفع تعداد بالای پلاکت کمک کند.
بیماریهای التهابی: آرتریت روماتوئید، سارکوئیدوز و بیماری التهابی روده (IBD) همگی نمونههایی از این موارد هستند. درمان بیماری زمینهای به عادیسازی سطح پلاکتها کمک میکند. کمخونی فقر آهن: بازیابی سطح آهن اولین قدم در مقابله با این بیماری است و همچنین ممکن است به کاهش سطح بالای پلاکت کمک کند.
سرطان: ترومبوسیتوز با چندین سرطان، از جمله سرطانهای خون، روده بزرگ و ناحیه شکم مرتبط است. اگر در معرض خطر لخته شدن خون هستید، پزشک ممکن است داروهای ضد پلاکت مانند آناگریلاید (آگریلین) را برای کمک به کاهش پلاکتهای شما توصیه کند. (منبع)
لطفا مقالات مرتبط دیگر را مطالعه کنید